Durf jij je stem te laten horen?

tekst: Barbara le Noble (2013)

Tegenwoordig is de zangles op veel scholen het ondergeschoven kindje. Dat is jammer, want uit onderzoek is gebleken dat zingen een heleboel positieve effecten heeft op de hersenen van kinderen. Het maakt minder gevoelig voor ruis, en het helpt beter te luisteren, wat belangrijk is voor
de taalverwerking. De concentratie en het werkgeheugen wordt verbeterd, wat weer goed is voor de leesvaardigheid. Regelmatig zingen verhoogt zelfs het IQ én de emotionele intelligentie. Genoeg
educatieve redenen om meer te zingen in de klas!

Samen zingen

Vroeger werd er regelmatig gezongen in de klas. Ik herinner me nog hoe het voelde als de verschillende tonen mooi resoneerden, wanneer er canon werd gezongen, en hoeveel energie dat gaf. Bij tweestemmigheid, wat zich het best laat vertalen als twee tonen die samen resoneren, ontstaat
synergie. Jij zingt C, de ander zingt G, het resultaat is een uniek geluid van twee harmoniërende tonen. Afhankelijk van stemkleur ontstaat er een uniek geluid. Zingen in harmonie leidt dus tot verbondenheid; de mate waarin hangt af van de mate waarin je je stem durft te laten horen. En hier komt het
risico om de hoek kijken: om tot de kern van je eigen geluid te komen, zul je je soms kwetsbaar op moeten stellen.


Voor een heleboel mensen is spreken al een hele opgave, laat staan dat zij durven te zingen. Als deze angst erg groot is, en hen belemmert zich duidelijk te uiten, dan zou het kunnen zijn dat het keelchakra van deze mensen niet in balans is. Dit chakra is verbonden met onze zelfexpressie, onze creatieve identiteit. Creatief leven is niet alleen ons kunstzinnig uiten, maar ook het leven benaderen vanuit een open houding. Je eigen waarheid durven spreken. Als je eenmaal geaccepteerd hebt wie je bent, met al je onvolkomenheden, dan hoef je deze waarheid niet langer te ontkennen en ligt er een oneindig creatief pad voor je.

 

Keelchakra
Een duidelijke, krachtige en volle stem hoort bij iemand wiens keelchakra mooi in balans is. Met een goed ontwikkeld keelchakra deel je openlijk en zonder vrees je gevoelens en gedachten. Je kunt spreken, maar ook zwijgen. Je kunt nee zeggen als dat nodig is, en laat je niet snel door anderen beïnvloeden. Het vertegenwoordigt ook je innerlijke stem, je roeping. Wat is jouw waarheid, en in hoeverre spreek je deze uit? Ben je bereid het risico te nemen om volledig trouw te zijn aan jezelf en datgene uit te dragen waar jij voor staat? Zingen is een goede manier om deze kwaliteiten
te ontwikkelen. 

Fysieke klachten, zoals stijve schouders en nekspieren, keel-,neus en oor aandoeningen kunnen wijzen op een blokkade in dit chakra. Veelvuldig kuchen, slikken en de keel schrapen zijn kenmerken van een remmende, blokkerende werking op onze creatieve vrijheid. Gelukkig zijn er manieren om hieraan te werken: Regelmatig de schouders masseren, zingen en chanten, vertellen, brieven schrijven, in een dagboek of ideeënboek schrijven, oefenen in stil zijn. Dit laatste geldt dan weer voor een overmatig ontwikkeld chakra. 

 

The Voice
Zingen is populairder dan ooit, ook bij kinderen. Wie droomt er nou niet van The Voice Kids? Helaas hangt bij dergelijke talentenjachten het oordeel van de jury, hoe leuk ze het ook brengen, als een zwaard van Damocles boven de hoofden van de minder getalenteerde kinderen. Ten onrechte wordt
dan de indruk gewekt dat je een heel goede stem moet hebben om te kunnen zingen. Om het zingen voor kinderen toegankelijk te maken, is het
belangrijk dat bij het geven van zangtrainingen het plezier centraal staat. Als je gaat werken met het digitale lesprogramma van Zangmakers word je vanzelf enthousiast en mijn ervaring is dat de meeste kinderen dan vanzelf mee doen. De lol en energie die het samen zingen geeft, halen de drempels zoals angst en onzekerheid weg. Bovendien zijn de eenvoudige technieken voor iedereen te leren. Als je een stem hebt, kun je zingen. Daarbij is de natuurlijke stem het uitgangspunt. Luister op het schoolplein maar eens naar de kinderen en hoor wat een verschillende klanken er uit die kinderkeeltjes komen. Als je deze vrije, natuurlijke stem gebruikt, met behulp van eenvoudige technieken, kan iedereen leren zingen!

 

Oefeningen
Iedere zangles begin ik met een paar eenvoudige bewegingsoefeningen voor het hoofd, de nek en de schouders om alles even los te maken. En stemoefeningen, zoals neuriën, hummen, aaah’s en oooh’s, maar ook sirenes en met je lippen het geluid van een brommer maken! Je kunt er van alles
bij verzinnen: een wekker, een blaffende hond, een gillende buurvrouw … Kinderen vinden het geweldig als je een verhaaltje vertelt waarin allerlei geluiden zijn verwerkt, die zij vervolgens na mogen doen. Een nieuw liedje leren ze het beste door het gewoon ineens helemaal te gaan zingen, begin
het niet in stukjes te knippen, maar zing het paar keer in zijn geheel. Daarna verdeel je de groep en zingt iedere groep zijn eigen tekstpartij, die op het digibord in verschillende kleuren is aangegeven. Voor je het weet heb je een prachtige samenzang gecreëerd!


Over het algemeen hebben leerkrachten een aangeboren talent voor expressie. Voor de klas ben je continue bezig met je stem, met jezelf uitdragen. Zingen is meer dan een manier om je eigen stem te horen: je kunt proberen te voelen waar hij hapert, waar de angst zit. Als je deze onder ogen durft te zien, kun je het makkelijker loslaten. Hoe meer je hiermee oefent, hoe zuiverder de toon wordt, en hoe meer alle unieke stemmen met elkaar zullen resoneren.