Ik ben er inmiddels van overtuigd dat we ons veel meer zouden moeten richten op het ontwikkelen van het eigen bewustzijn. Mijn blik probeer ik te verleggen van het ‘probleemkind’ af naar mezelf toe. Verantwoordelijkheid te nemen; mijn rol en die van de omgeving kritisch onder de loep te nemen maar ook: de problemen niet groter te maken door er continu aandacht aan te geven. Ik heb geleerd dat mijn kind me iets wil leren, dat hij door zijn gevoeligheid in staat is om mij een duidelijke spiegel voor te houden. Ik kwam erachter dat ik onbewust bezig was om mijn kind naar mijn ideaalbeeld te vormen, en hem onvoldoende ruimte gaf zichzelf te zijn. Met zijn gedrag liet hij me zien dat ik de lat voor mezelf te hoog legde. Vanaf het moment dat ik werkelijk contact maakte met mijn innerlijk, realiseerde ik me dat ik tot dan toe door mijn verstand geleefd was. Nare gevoelens werden weggedrukt of opgenomen in het rijtje problemen ‘nog op te lossen’ in mijn hoofd.

Bijna iedereen vindt het heel normaal dat kinderen een eigen ontwikkelingspad volgen; het ene kind loopt of praat immers sneller dan het andere. Helemaal in de lijn met de natuur, geen boom is dezelfde, dus reken maar dat je kind ook een heel eigen ontwikkelingspad laat zien. De ene ouder doet het al vanaf de geboorte, bij de ander is de peuterpuberteit een cruciaal moment; ergens komt het punt dat ouders  ‘verwachtingen’ gaan creëren.  Kinderen zijn nog vrij voorspelbaar dus ergens is dat ook wel logisch. Toch is het belangrijk om open te blijven staan en iedere situatie onbevooroordeeld te beleven. Er waren regelmatig situaties waarin ik onbewust probleemgedrag ging verwachten en dat is dan ook precies wat je krijgt. Helemaal overeenkomstig een van de universele wetten:  je krijgt niet wat je wenst, maar wat je verwacht.

Natuurlijk moet je kinderen hier en daar bijsturen, of mag je ze stimuleren een bepaalde kant van zichzelf te ontwikkelen, maar ze hebben vooral ruimte nodig. Bemoei je je teveel met je kind, en geef je je kind teveel van je eigen energie mee, dan raken ze vervreemd van hun natuurlijke eigen ‘weten’, waardoor het probleemgedrag verergert. Het kind weet niet meer wat hij zelf wil, omdat het van nature aan jouw verwachtingen wil voldoen.  De onvoorwaardelijke liefde van een kind voor zijn ouders is de krachtigste die er is, omdat ze nog zo puur  en vol vertrouwen zijn. Ze zullen dus altijd aan je verwachtingen proberen voldoen, en het is de kunst om je hiervan bewust te worden.  Je hoeft maar naar je kinderen te kijken en je krijgt alle antwoorden zo in je schoot geworpen.  Probeer net als je kinderen vrij te worden van verwachtingen door in het nu te leven en je situatie te accepteren zoals hij is.

Een ander aspect is omgeving en het goede voorbeeld geven.  Hier komt de hectische samenleving om de hoek kijken. Het klinkt heel logisch maar hoeveel mensen zijn zich eigenlijk echt bewust van hun eigen gedrag en het (onbewuste) effect daarvan op kinderen? Dat het gevormd wordt door zijn omgeving en dat zijn ouders een van de belangrijkste voorbeelden zijn, waaraan het kind zich gaat spiegelen. Op het moment dat je dat inzicht krijgt, begin je je eigen gedrag kritisch onder de loep te nemen. Opvoeden bestaat voor een belangrijk deel uit voorleven. En wat geven we ze voor voorbeelden?

In plaats van ze te leren genieten van de wonderen van het leven, de pracht en schoonheid van de natuur, geven we ze Nintendo. In plaats van ze te leren dat een keuze bepaalde consequenties heeft, geven we ze zo min mogelijk grenzen om maar vrienden met ze te blijven. In plaats van ze veel verschillende smaken te leren proeven, geven we ze zoethoudertjes en geraffineerde producten, dat is wel zo makkelijk. Als ze druk zijn, krijgen ze een ADHD stempel, in plaats van dat we eens kijken naar onze eigen overvolle agenda (en eetpatronen). In plaats van ze te leren dat het leven niet altijd over rozen gaat en dat sommige dingen moeite kosten, laat papa mama in de steek voor het nieuwe geluk bij een jonger exemplaar. De illusie van de maakbaarheid. In plaats van ze te leren dat ze prachtige kinderen zijn, geboren om te stralen, leren we ze dat ze dat ze zich moeten aanpassen….we hebben het al druk genoeg. Nee dan is het niet gek dat er vandaag de dag zoveel ‘probleemkinderen’ zijn…

Ieder heeft zijn eigen les te leren in het leven en het universum schept alle voorwaarden daarvoor. Alles wat je aandacht geeft groeit, dus dat geldt ook voor problemen. Vanaf het moment dat je stopt met problemen analyseren, en het kind echt accepteert, zal je minder weerstand ondervinden. Alles waar je je tegen verzet wordt sterker, maar wat je accepteert kan oplossen. Uiteraard is ook dit een proces en niet iets wat in een paar dagen tijd is geregeld. Hoe langer je in een bepaald patroon zit, hoe langer het duurt voor je er weer uit bent.  Om je bewust te worden van jezelf, is het belangrijk dat je regelmatig de stilte zoekt, je hoofd even leegmaakt. In een woelige zee kan je een rotsblok gooien zonder dat het effect heeft, terwijl in stilstaand water het kleinste steentje al rimpels veroorzaakt.  Wees je bewust van wat echt belangrijk voor je is, en neem daar ook tijd voor. Persoonlijk heb ik weinig last meer van de zogenaamde gestresste samenleving, ik ervaar het in ieder geval niet als zodanig. Toch zijn er legio mensen die daar heel anders over denken. Bijvoorbeeld degenen die zich tegelijkertijd met mij in een file bevinden. Wat is waar? Er zijn heel veel mensen bezig met ‘overleven’, zij geven de macht over hun leven continue uit handen. Leven niet in het moment, maar zijn bezig met dit en dat. Op onbewust niveau wordt dat ook weer doorgegeven aan hun kinderen. Kinderen ontwikkelen allemaal bepaalde afweermechanismen. Het ene kind bouwt een muurtje om zich heen en sluit zich af, het andere wordt druk en onhandelbaar. Word je daarom eerst bewust van je eigen onrust of geslotenheid. Ze voelen alles, weten daardoor ook heel veel maar ze worden gesust, wij leren ze perfect hoe ze hun gevoel kunnen onderdrukken. Denk maar aan iets leukers. Het mag er gewoon niet zijn. Tegenwoordig hebben Oudste kind en ik een soort ritueel als hij zich niet lekker voelt; hij gaat even rustig zitten of liggen, doet zijn ogen dicht en vertelt mij waar en wat hij voelt. Meestal een zwaar gevoel in zijn buik, borst of keel. Vervolgens vraag ik hem om daar even bij te blijven met zijn aandacht en een paar keer rustig te ademen. Dan mag hij ‘het’ uit zijn buik halen en aan mij geven (dat beeldt hij ook echt uit, het ging direct heel natuurlijk) Ik pak het van hem aan, en visualiseer dat het uit mij weg stroomt, de aarde in.  Dit herhalen we een paar keer tot het opgelost is. Op deze manier leert hij zich heel bewust te worden van zijn lichaam, en wat er in hem omgaat. Door de aandacht te verplaatsen van het verstand naar het innerlijk, bereik je direct resultaat. Ik ervaar Oudste kind nu als veel stabieler (ik voel me sterker), hij kan zich beter uiten (ik ben meer overtuigd van mezelf) en hij durft zich buitenshuis meer te laten zien (ik durf me kwetsbaarder op te stellen). Uiteraard hebben we op zijn tijd een pittige confrontatie maar ik ga er nu anders mee om, en dat heeft al veel positiefs gebracht.

Om de eerste vraag te beantwoorden: hoe kan je jezelf ontplooien en je kinderen een stabiele basis meegeven? Word je allereerst bewust van jezelf. Zoek het niet buiten jezelf, maar ga de weg naar binnen. 

En wees tevreden. Het is goed zoals het is. Je doet je best en de ene dag gaat het beter dan de andere. Fouten maken mag. Doe wat je graag wil doen. Laat je leiden door je hart en niet door de mening van anderen. Accepteer het moment zoals het is, probeer niet krampachtig alles naar je hand te zetten. Leef bewust, leef in het nu. Verwacht geen wonderen; het is een proces, en je hebt zowel tijd als een lange adem nodig. Ik heb mezelf regelmatig afgevraagd of ik wel helemaal goed bezig was en of het niet veel te zweverig was allemaal. Telkens werd ik weer door mijn verstand bij de orde geroepen, en verdween mijn gevoel naar de achtergrond. Het verstand wil de macht houden, het wil je gebruiken. Nog steeds vind ik het moeilijk om helemaal bewust te zijn, maar inmiddels kan ik dat wel beter accepteren van mezelf! Tot slot zou ik willen pleiten voor meer aandacht voor het zelfbewustzijn van het kind op school. Zouden onze kinderen niet gebaat zijn bij onderstaande liefdevolle uitgangspunten? Ik ben ervan overtuigd. Maar dan moeten we die kracht eerst zelf ervaren!